شما اینجا هستید

تاریخچه الکتروکاردیوگرافی (نوار قلب)

24 فروردین ، 1400

تیم تحقیقاتی کاوشکام آسیا

0 کامنت

صنعتی شدن زندگی انسان امروزی و پیشرفت صنایع در تمامی زمینه‌ها، اگرچه در بسیاری از موارد زندگی انسان قرن بیشت و یکم را تسهیل کرده، اما دنیای او را پرتلاطم‌تر و پیچیده‌تر از گذشته ساخته است. افزایش نگرانی‌ها و دغدغه‌های جدید بیماری‌ها و مشکلاتی را برای انسان به وجود آورده که اکثر آن‌ها ریشه در وضعیت عصبی او دارند. یکی از این بیماری‌ها، مشکلات قلبی است که بیش از پیش انسان را به خود درگیر کرده است و طبق گزارش‌های سازمان بهداشت جهانی (WHO) هر روز بر تعداد بیماران قلبی افزوده می‌شود.

اما خوشبختانه با پیشرفت‌هایی که در علم پزشکی حاصل شده، پیشگیری از بروز بسیاری از مشکلات قلبی و کنترل بیماری‌ها آسان‌تر شده است. یکی از این اکتشافات دستگاه الکتروکاردیوگرافی یا همان دستگاه نوار قلب است. شاید بسیاری از ما از تاریخچه الکتروکاردیوگرافی بی اطلاع باشیم و برایمان جالب باشد که با کاشف دستگاه الکتروکاردیوگرافی آشنا شویم. با ما در این مطلب همراه باشید تا بیشتر با تاریخچه دستگاه نوار قلب آشنا شویم.

الکتروکاردیوگرافی (نوار قلب) چیست

مطالب مرتبط با این مقاله را در شرکت کاوشکام در این بخش دنبال نمایید

تشخیص آریتمی با نسل جدید دستگاه های سینه چسب

تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی با نسل جدید دستگاه های ECG

مختصری در مورد دستگاه الکتروکاردیوگراف و اهمیت آن

وجود مشکلات و بیماری‌های قلبی و عروقی از جمله فشار خون بالا بر فعالیت الکتریکی قلب تاثیر می‌گذارند. زمانی که فرد با مشکلاتی مانند درد قفسه سینه، تنفس سخت، احساس خستگی مداوم و ضعف، ضربان تند قلب و ... مواجه می‌شود، پزشک، گرفتن نوار قلب یا الکتروکاردیوگرام را توصیه می‌کند. نوار قلب به وسیله دستگاهی به نام الکتروکاردیوگراف (Electrocardiograph) انجام می‌شود و روند گرفتن نوار قلب را الکتروکاردیوگرافی (ECG) یا (EKG) می‌نامند.

به بیان ساده، الکتروکاردیوگرام یا نمودار منحنی عملکرد قلب، نموداری است که تغییرات پتانسیل الکتریکی قلب را بر اساس تحریک عضله قلب نشان می‌دهند و پزشکان با توجه به این نمودار، به سلامت قلب پی می‌برند. اکنون که با دستگاه الکتروکاردیوگراف و کار آن مختصری آشنا شدیم، به سراغ تاریخچه اکتشاف آن خواهیم رفت.

کاربردهای الکتروکاردیوگرافی دستگاه نوار قلب

کشف دستگاه الکتروکاردیوگراف

دستگاه‌های نوین پزشکی و فناوری‌های جدید در اواخر قرن نوزدهم میلادی پا به عرصه ظهور گذاشتند. یکی از این دستگاه‌ها، الکتروکاردیوگراف یا دستگاه نوار قلب بوده است. در سال 1786 پزشک و فیزیکدانی ایتالیایی به نام دکتر لوییجی گالوانی (Luigi Galvani) برای اولین بار متوجه شد که جریان الکتریکی عضلات می‌توانند ثبت و ضبط شوند. او فعالیت الکتریکی عضلات را در کالبد شکافی ثبت کرد. سپس در سال 1842، یک فیزیکدان و استاد فیزیک ایتالیایی دیگر به نام دکتر کارلو ماتئوچی (Dr. Carlo Matteucci) اثبات کرد هر کدام از ضربان‌های قلب قورباغه دارای جریان الکتریکی است.

سی و پنج سال بعد، اگوستوس دزیره والر (Augustus Desiré Waller) فیزیولوژیست بریتانیایی با استفاده از یک الکترومتر مویین و با قرار دادن الکترودها روی قفسه سینه و پشت انسان اولین نوار قلب انسان را ایجاد کرد. در سال 1891، ویلیام بیلیس (William Bayliss) و ادوارد استارلینگ (Edward Starling)، دو فیزیولوژیست بریتانیایی توانستند با استفاده از الکترومتر مویین پیشرفته‌تر فعالیت الکتریکی سه‌ فازی قلب را نشان دهند.

دکتر ویلم اینتهوون (Willem Einthoven) فیزیولوژیست هلندی، طی همایشی پزشکی با والر آشنا شد و از کار او الهام گرفت و بیشتر بر روی الکترومترهای مویین کار کرد. او بعد از چند سال تحقیق و اصلاح ریاضیاتی منحنی‌های والر بهبود بخشید و منحنی‌های امروزی را به وجود آورد. الکتروکاردیوگرام نامی بود که او برای اولین بار در سال 1893 در یک همایش پزشکی برای این منحنی‌ها استفاده کرد.

این عبارت از سه واژه یونانی الکترو (electro) به معنای فعالیت الکتریکی و کاردیا (kardia) به معنای قلب و گراف (graph) به معنای نوشتن ساخته شده است. در سال 1901، او موفق شد تا گالوانومتر رشته‌ای جدیدی با حساسیت بالا طراحی کند. دستگاه الکتروکاردیوگرافی اولیه او 600 پوند (272 کیلوگرم) وزن داشت و برای کار با آن نیاز بود تا 5 نفر کمک کنن و برای پایین آوردن دمای آهنربای الکتریکی آن نیز به آب خنک نیاز بود.

کشف دستگاه الکتروکاردیوگراف ویلم ایتینوون در کنار دستگاه نوار قلب یا الکتروکاردیوگراف خود

اینتهوون از تلاش برای بهبود دستگاه الکتروکاردیوگرافی دست برنداشت و سعی کرد تا نتیجه‌ ای که از آن حاصل می‌شود رضایت ‌بخش باشد. دکتر ویلم اینتهوون در سال 1924 به دلیل اختراع سیستم الکتروکاردیوگراف توانست جایزه نوبل پزشکی را از آن خود کند. وی در سال 1927 در سن 67 سالگی در کشور هلند درگذشت.

دستگاه الکتروکاردیوگراف و کاربردهای آن گالوانومتر رشته‌ای دستگاه الکتروکاردیوگراف اینتهوون

جدول تاریخچه کامل الکتروکاردیوگرافی به تفکیک سال

سال	رویداد
1872	الکساندر مویرهد (Alexander Muirhead) اذعان داشت که با اتصال سیم به کمر یک بیمار با تب بالا توانسته ثبت الکترونیکی از ضربان قلب او داشته باشد.
1882	جان بوردون-سندرسون (John Burdon-Sanderson) اولین کسی بود که در تحقیقات خود بر روی قورباغه‌ها متوجه شد که فاصله بین تغییرات پتانسیل از نظر الکتریکی ساکن نیست و اصطلاح "فاصله ایزوالکتریک" را برای این دوره ابداع کرد.
1887	آگوستوس والر با استفاده از الکترومتر مویین لیپمن که روی پروژکتور فیکس شده بود، دستگاه نوار قلب را اختراع کرد. اثر ضربان قلب روی صفحه عکاسی منعکس می‌کرد. این کار ضربان قلب بیمار را در لحظه نشان می‌داد.
1895	ویلم اینتهوون حروف P, Q, R, S, T را به موج‌های مختلف نوار قلب اختصاص داد که این حروف هنوز هم مورد استفاده است. او با استفاده از گالوانومتر رشته‌ای که در سال 1897 اختراع شد، منحنی دقیق‌تری ابداع کرد و به پیشرفت‌های زیادی در زمینه دستگاه الکتروکاردیوگراف دست یافت.
1897	کلمان اده (Clément Ader) مهندس فرانسوی، گالوانومتر رشته‌‌ای را اختراع کرد.
1901	اینتهوون در هلند از گالوانومتر رشته‌ای استفاده کرد و اولین دستگاه الکتروکاردیوگراف کاربردی را اختراع کرد. این دستگاه بسیار حساس‌تر از الکترومتر مویینی بود که والر استفاده کرده بود.
1924	اینتهوون به دلیل توسعه دستگاه الکتروکاردیوگراف جایزه نوبل پزشکی را دریافت کرد.
1927	شرکت ژنرال الکتریک دستگاه قابل حملی را تولید کرد که می‌توانست بدون استفاده از گالوانومتر رشته‌ای نوار قلب بگیرد. این شرکت به جای استفاده از گالوانومتر از لوله‌های آمپلیفایر شبیه به آمپلیفایرهای رادویه استفاده کرد و یک لامپ داخلی و یک آینه متحرک در آن استفاده کرد که اثر پالس‌های الکتریکی را روی فیلم هدایت می‌کرد.
1937	تارو تاکمی (Taro Takemi) یک دستگاه الکتروکاردیوگراف قابل حمل جدید اختراع کرد.
دهه 1940 میلادی	رون المکویست (Rune Elmqvist) چاپگر جوهر افشان را اختراع کرد که پتانسیل الکتریکی قلب ضبط شده با دستگاه الکتروکاردیوگراف را روی کاغذ پرینت می کرد.