فناوری GPS، مخفف عبارت Global Positioning System و به معنای سیستم موقعیتیابی جهانی است. این تکنولوژی ردیابی در دهه 1960 توسط ایالات متحده آمریکا، به منظور استفاده در عملیاتهای نظامی توسعه یافت و سرانجام در دهه 1980 در دسترس عموم قرار گرفت. این سیستم ردیابی از ماهوارههایی که به دور زمین میچرخند، واحد نظارت و دستگاههای جی پی اس تشکیل شده است.
امروزه، پیشرفت فناوری و مقرون به صرفه بودن آن، این امکان را فراهم کرده است که هر کدام از ما یک دستگاه جی پی اس داشته باشیم. در ادامه این مطلب سعی داریم پس از معرفی کامل سیستم GPS و کاربردهای آن، به این موضوع بپردازیم که اگر ماهوارههای GPS غیرفعال شوند چه اتفاقی رخ خواهد داد و اختلال در جی پی اس چه مشکلاتی به دنبال دارد؟
در کاوشکام آسیا با ما همراه باشید.
پیامدهای قطعی جی پی اس
کاربرد جی پی اس تنها در نقش آن در سفر خلاصه نمیشود و کاربردهای بسیار دیگری نیز در جامعه امروزی دارد. سیستمهای جی پی اس در پیدا کردن مکانهای مورد نظر به افراد کمک میکنند؛ به همین دلیل است که جی پی اس در صنعت گردشگری جایگاه ویژهای دارد. اگر نیاز به مراقبتهای پزشکی داشته باشید، میتوانید به راحتی به کمک جی پی اس نزدیکترین بیمارستان را پیدا کنید.
این فناوری زندگی را به میزان قابل توجهی راحتتر میکند و نگرانی از گم شدن را در رفت و آمد کاهش میدهد. با این حال جی پی اس سیستمی فاقد خطا نیست و نباید آن را بدون نقص محسوب کرد. جی پی اس به دلایل مختلف برای اهداف تجاری نیز استفاده میشود. در حال حاضر، بسیاری از شرکتها و سازمانهای دولتی برای موقعیتیابی خودروهای خود از محصولات ردیاب GPS استفاده میکنند که به افزایش سودآوری تجارتشان کمک شایانی کرده است.
پربزدیدترین مقالات کاوشکام آسیا را در این بخش دنبال نمایید
سیستم ردیاب و مدیریت ناوگان حمل و نقل
جی پی اس تاثیر زیادی در جامعه ما گذاشته و شیوه ارتباط و زندگی مردم را تغییر داده است. سیستم جی پی اس محیط ما را به مکانی امنتر و راحتتر برای زندگی تبدیل میکند. در ادامه این مطلب به طور خلاصه دیگر فواید و کاربردهای جی پی اس را معرفی خواهیم کرد.
از جی پی اس در هدایت موشک، هواپیمای جنگی، هلیکوپتر، زیردریایی، کشتی و قایق جنگی و همچنین ناوبری خودروها، توپخانهها، هدایت پیاده نظام و ... استفاده میشود.
جی پی اس در نقشهبرداری کاربردهای مختلفی دارد که از میان آنها میتوان به نقشه برداری هیدروگرافیک، نقشه برداری سینماتیکی، کارامتری و ... اشاره کرد.
در دنیای امروز، جی پی اس در ناوبری هوایی و دریایی نقش بسیار مهم و حیاتی دارد. کنترل ترافیک هوایی و انتقال دادههای ضروری هواپیما مانند مشخصات پرواز، ارتفاع، جهت و سرعت به مراقب پرواز و جلوگیری از سوانح هوایی به کمک سیستم جی پی اس انجام میشود. در ناوبری دریایی نیز برای تعیین مسیر، مبدا، مقصد و ... میتوان از فناوری جی پی اس بهره گرفت و در نتیجه کالاها و محصولات را هر چه سریعتر به مقصد رساند.
همانطور که گفته شد، از دهه 1980 استفاده از سیستم جی پی اس برای عموم آزاد شد و در نتیجه با پیشرفت تکنولوژی و ارزانتر شدن آن، امروزه همه ما به دستگاه جی پی اس دسترسی داریم. از موارد کاربرد همگانی جی پی اس میتوان به حمل و نقل بدون استفاده از نقشه و تابلوهای راهنما، ردیابی خودرو و دوچرخه، ماهیگیری، پرواز با گلایدر، اسکی، کوهنوردی، عملیات جستجو و نجات، مسابقات اتومبیل رانی و دوچرخهسواری و کابرد آن در صنعت گردشگری اشاره کرد.
کاربردها و فواید استفاده از جی پی اس
با بررسی کامل فواید و کاربردهای جی پی اس یا سیستم موقعیتیابی جهانی، به نقش مهم و ضروری آن در زندگی پی بردیم. اهمیت وجود GPS برای دنیای امروز منجر به افزایش نگرانیهایی درباره احتمال قطع شدن ماهوارهها، اختلال در جی پی اس و عواقب آن شده است. زمانی که تا این حد به جی پی اس وابستگی داریم، طبیعی است که خود را برای عواقب قطع شدن آن آماده کنیم و به فکر سیستمی جایگزین برای آن باشیم. در صورت قطع شدن یا اختلال در جی پی اس در مرحله اول باید انتظار چنین اتفاقاتی را داشته باشیم:
بر اساس گزارشی که دولت بریتانیا در سال 2017 منتشر کرده است، قطع شدن و اختلال در جی پی اس تنها برای پنج روز، حدود 820 میلیون پوند به صورت روزانه خسارت به دنبال خواهد داشت. در صورت ادامه توقف سیستم جی پی اس، باید منتظر عواقبی سختتر و گستردهتر بود.
عواقب قطعی و اختلال در جی پی اس
در ژانویه سال 2016، هنگامی که نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا یک ماهواره جی پی اس را از رده خارج کرد، یک ساعت نادرست در سایر ماهوارههای فعال بارگذاری شد و در نتیجه ساعتهای همزمان دچار اختلاف 13 میکروثانیهای شدند. این اختلاف شاید بر روی کاغذ ناچیز به نظر برسد اما عواقب ساعت ناهماهنگ بین ماهوارهها منجر به ایجاد هرج و مرج در عملکرد سیستمهای سراسر جهان به مدت 12 ساعت شد.
این خطای بسیار جزئی باعث اختلال در تجهیزات تنظیم ساعت وابسته به جی پی اس شد. بسیاری از مهندسان وحشتزده با سازندگان تجهیزات جی پی اس تماس گرفتند تا قبل قطع شدن شبکههای مخابرات جهانی این مشکل را حل کنند. با این حال در همین مدت کوتاه، در بخشهایی از ایالات متحده و کانادا، پلیس، آتشنشانی و رادیو از کار افتادند و ناهنجاریهایی در شبکه برق نیز شناسایی شد. با این حال، به لطف سرویسهای پشتیبانی کوتاه مدت، بسیاری از مردم متوجه این مشکل نشدند.
اختلال در ماهواره جی پی اس و پیامدهای آن
سیستم موقعیتیاب جهانی، علیرغم نام آن، تنها مربوط به نقشهها و موقعیتیابی نیست و در اصل سرویس تشخیص زمان محسوب میشود. جی پی اس از 24 ماهواره مجهز به ساعتهای اتمی تشکیل شده است که همگی کاملا با یکدیگر هماهنگ هستند. زمانی که تلفن همراه هوشمند شما برای پیدا کردن مکانی از جی پی اس استفاده میکند، از این 24 ماهواره سیگنال دریافت میکند و مکان مورد نظر را طبق سیگنال و مکان قرارگیری ماهواره حین ارسال سیگنال پیدا میکند.
اگر ساعت این ماهوارهها به اندازهی یک هزارم ثانیه هم اختلاف داشته باشد، ممکن است حتی از جایی 300 کیلومتر دورتر از مقصد مورد نظر خود سر درآورید. بر اساس گفتههای مایک لومباردی، مترولوژیست سازمان ملی استانداردها و تکنولوژی، از آنجایی که بسیاری از فناوریهای دنیای امروز به صورت وابسته به جی پی اس طراحی شدهاند و در حال حاضر نسخه پشتیبان دائمی برای سیستم جی پی اس وجود ندارد، هیچکس نمیداند که در صورت از کار افتادن ماهوارههای این سیستم دقیقا چه اتفاقی رخ خواهد داد.
در حال حاضر عواملی نظیر زبالههای فضایی، حملهی نظامی، عیب در نرمافزار، خطای انسانی، ذرات خورشید، شرایط فضا و ... ماهوارههای جی پی اس را تهدید میکند. در سال 2014، فیزیکدانی از سن دیگو احتمال این واقعه را 12 درصد ارزیابی کرده است.
نظرات یا پیشنهادهای خود را در این قسمت به اشتراک بگذارید