لجستیک چیست و چه نقشی در دنیای امروزی دارد؟ این سوال مهمی‌ست. کسبوکارها، مخصوصاً کسب‌وکارهای تجارت الکترونیک، همواره به‌دنبال بهترین نوع خدمات لجستیک هستند. لجستیک پس از کرونا بارها و بارها خودش را نشان داده و بیشتر از گذشته به گوشمان می‌خورد. تقاضا در تجارت الکترونیک در زمان کرونا به‌شدت افزایش یافت و همین امر باعث نیاز پیشرفته به خدمات لجستیک را چند برابر می‌کند. با این وجود این سؤال مطرح می‌شود که سرنوشت لجستیک در شرایط عادی بعد از کرونا چگونه خواهد بود؟ ابتدا باید درک کنیم که لجستیک چیست؟ لجستیک در دنیای امروز چگونه تعریف می‌شود؟ سؤالاتی از این دست بسیارند و ما قصد داریم آن‌ها پاسخ دهیم. نقش لجستیک در دنیا هم مثل هر چیز دیگری با اینترنت و نوآوری رشد می‌کند. استفاده از ابزارها و ربات‌های به‌روز در این صنعت باعث پیشرفت و در نهایت رضایت مصرف‌کننده نهایی از خدمات می‌شود. علاوه بر رضایت مصرف‌کننده، این‌گونه از خدمات نوعی مزیت رقابتی هم محسوب می‌شوند که به آن می‌پردازیم.
لجستیک
کلمه لجستیک درواقع یک کلمه نظامی به معنای تدارکات است. نظامیان از این اصطلاح برای تهیه، ذخیره و جابه‌جایی تجهیزات استفاده می‌کنند. امروزه این کلمه معنای دیگری هم دارد و عموم مردم لجستیک در دنیای امروز را به معنای تمام جریانات حمل‌ونقل کالا بین نقطه مبدأ و مقصد می‌شناسند. در ایالات متحده آمریکا، شورای متخصصان مدیریت زنجیره تأمین، لجستیک را این‌گونه تعریف می‌کند: (بخشی از فرایند زنجیره تأمین که جریان کارآمد، مؤثر و معکوس؛ و ذخیره کالاها، خدمات و اطلاعات مرتبط بین نقطه مبدأ و نقطه مصرف به‌منظور برآورده ساختن نیازهای مشتریان را کنترل می‌کند.) یکی از گسترده‌ترین تعریف‌ها برای لجستیک که این خدمت را به‌صورت جامع در دنیای امروز بیان می‌کند.
مدیریت لجستیک امری بسیار مهم و حساس است. درواقع تمام عملیات تحویل کالا با منابع مناسب در زمان و مکان مناسب باید انجام شود. در ظاهر کار ساده‌ای به نظر می‌رسد؛ اما وقتی این کار توسعه داده می‌شود و تبدیل به زنجیره‌های کشوری و یا حتی جهانی می‌شود، لغزیدن هرکدام از اعضا باعث ایجاد اختلال در کل سیستم لجستیک می‌شود. اگر هنوز دقیقاً متوجه نشده‌اید که لجستیک چیست؟ بگذارید به زبان ساده‌تر بگوییم لجستیک درواقع همان عملیات حمل‌ونقل کالا است. عملیاتی که با توجه به بزرگی شرکت و نوع کالا نیاز به ابزار و وسایل نقلیه متفاوت و مخصوص خودش را دارد. هرچه این عملیات بهتر مدیریت شود و از ابزار و وسایل مناسب استفاده شود، زمان رسیدن کالا از مبدأ به مقصد کاهش می‌یابد.
صنعت لجستیک در دنیای امروز و مخصوصاً در نیم قرن اخیر در حال رشد تصاعدی بوده. با ورود ویروس کرونا به زندگی ما که تمام کشورهای جهان را درگیر خود کرد، ارائه خدمات آنلاین افزایش پیدا کرد فلذا فروش اینترنتی محصولات بیشتر از هرزمان دیگری انجام می‌شود. برخلاف کسب‌وکارهای آفلاین، کسب‌وکارهای آنلاین جهش یافتند. مردم ترجیح دادند که به‌جای آنکه حضوری به فروشگاه‌ها بروند برای حفظ سلامت و راحتی خود آنلاین خرید کنند. همین امر باعث شد تا نیاز به لجستیک برای کسب‌وکارهای آنلاین بیشتر از هر زمان دیگری احساس شود.
به گفته بسیاری از کارشناسان تجارت الکترونیک در سطح جهانی به رشد و توسعه خود ادامه می‌دهد. خرید امن در خانه چه در شمال، جنوب، شرق یا غرب کشور باشید برای مردم فراهم است. ارائه‌دهندگان خدمات لجستیک به دانش، برنامه‌ریزی و تجربه کافی برای این کار نیاز دارند. زیرا علاوه بر اینکه مسئولیت رساندن محصولات در زمان مناسب را برعهده دارند همواره باید مراقب جهش‌ها و رکودهای اقتصادی غیرقابل‌پیش‌بینی هم باشند.
نقش لجستیک در دنیا
پس از آنکه متوجه شدیم لجستیک چیست و در زمان کرونا چگونه جهش یافت به بررسی نوآوری‌های لجستیک در دنیای امروز می‌پردازیم. استقبال از صنعت تجارت الکترونیک باعث بالارفتن انتظارات مشتری از خدمات قابل‌ارائه با بهترین کیفیت شده است. مصرف‌کننده نهایی انتظار شفافیت تراکنش‌ها و قابلیت تحویل محصولات در سریع‌ترین زمان ممکن را دارد. بنابراین، ارائه‌دهنده لجستیک همواره باید خدمات مطابق با خواسته‌های مشتریان یک کسب‌و‌کار ارائه دهد. ابزارهای دیجیتال نیروی کار، استفاده از ربات‌ها در انبارها، تجزیه‌و‌تحلیل پیشرفته و مدیریت انبارها همگی با هم ترکیب می‌شوند تا خواسته‌های مشتری به بهترین شکل ممکن انجام شود. البته مدیر شرکت باید مراقب هزینه‌ها متناسب با کارایی‌های خدمات لجستیک باشد.
سرمایه‌گذاری برای تأمین خدمات ریسک‌های زیادی دارد؛ و البته از طرفی فرصت رشد هم ایجاد می‌کند. همه این‌ها بدون در نظر گرفتن مشکلات و اختلالات احتمالی است که در میانه راه با آن مواجه می‌شوید. اما درکل فناوری‌های جدید و به‌روز نشان داده‌اند که باعث کارایی بیشتر و مدل‌های تجارتی مشارکتی‌تر و مدیریت بهتر جریان‌های تجاری می‌شوند.
چه در حال حاضر و چه در آینده لجستیک یکی از بخش‌های مهم جریان‌های تجاری است. در ساده‌ترین شکل لجستیک با تأمین مواد خام، کالاها و تجهیزات برای سازنده و مصرف‌کننده موردنیاز است. هر دو سمت تولیدکننده و مصرف‌کننده به‌وسیله لجستیک باهم ارتباط برقرار می‌کنند. کسبوکارها همواره به ارائه‌دهندگان لجستیک نیاز دارند تا به‌عنوان یک مزیت رقابتی از شرکت‌های دیگر عقب نمانند. شرکت‌های لجستیک بزرگ با ارائه خدمات در قالب شرکت‌های استارت‌آپی و کوچک‌تر می‌توانند به آن شرکت‌ها کمک کنند. این کار باعث می‌شود تا کسب‌وکارهای کوچک‌تر هم بتوانند با هزینه مناسب از لجستیک استفاده کنند.
لجستیک در تجارت الکترونیک
اگر کمی به عقب برگردیم متوجه تغییرات و پیشرفت‌های صنعتی در نیم قرن گذشته می‌شویم. در پنج دهه گذشته اینترنتی وجود نداشت؛ اما امروزه اینترنت بخش جدایی‌ناپذیری از زندگی انسان‌ها است. هوش مصنوعی مسئله‌ای بود که ما فقط در فیلم‌های آینده‌نگری از آن شنیده بودیم. تجارت الکترونیک وجود نداشت و ارسال کالا در حد مناطق شهری و محلی بود. لجستیک در دنیای امروز شامل بسیاری از روش‌های حمل‌ونقل بزرگ و سازماندهی شده نیز می‌شود. هواپیماهای غول‌پیکر که مخصوص جابه‌جایی بارهای بزرگ و کانتینری هستند، کشتی‌های کانتینری بزرگ با قابلیت‌های شخصی‌سازی‌شده که با توجه به نیاز خدمات ارائه می‌دهند و مناسب هر نوع کالایی از داروسازی تا لوازم مد روز هستند.
زنجیره تأمین کالا امروزه یکی از اصلی‌ترین مسائل تجاری برای رسیدن محصول از تولیدکننده به مصرف‌کننده است. این زنجیره باعث اتصال بین شرکت‌ها یا کسب‌وکارهای کوچک‌تر به شرکت‌های بزرگ‌تر می‌شود. در حال حاضر لجستیک یکی از بخش‌های جدایی‌ناپذیر از محصول است که به دست مصرف‌کننده نهایی می‌رسد و بر قیمت و تکرار تجارت تأثیرگذار است.
تاریخچه لجستیک
جمع‌بندی
در این مقاله از کاوشکام گفتیم که همه‌گیری کرونا باعث شد تا لجستیک عملکرد خود را در دنیای مدرن بیشتر از قبل نشان دهد. تمام اقداماتی که پس از تولید محصول برای نگهداری و ارسال آن برای مصرف‌کننده انجام می‌شود، به‌نوعی لجستیک است. ابعاد لجستیک بنا بر اندازه کسبوکارها و نیاز مصرف‌کننده متفاوت است. گاهی مدیریت ناوگان برای کشتی‌ها و هواپیماهای بزرگ برای جابه‌جایی محصولات نیاز است و گاهی وسایل نقلیه کوچک هم مناسب است. لجستیک در دنیای امروز به سمت صنعتی‌شدن و استفاده از انواع ربات‌ها و وسایل نقلیه که بدون دخالت انسان کار می‌کنند می‌رود.
نظرات یا پیشنهادهای خود را در این قسمت به اشتراک بگذارید
